Een interactieve tekentest legt in tien minuten belangrijke autistische kenmerken bloot, zoals de neiging om op zichzelf gefocust te zijn en de behoefte aan controle over de situatie. Dat ontdekte Klinisch psycholoog Tineke Backer van Ommeren (71), die de test ontwikkelde en 24 april promoveert op haar onderzoek aan de VU.
De Interactieve Tekentest is al beschikbaar voor behandelaren en is geschikt voor kinderen van zes tot achttien jaar. Tijdens de test maakt het kind samen met de onderzoeker een tekening. Het krijgt expres geen instructies over wat te tekenen.
Backer van Ommeren werkte jarenlang bij GGZ in Arnhem en zat in het Autisme Team Gelderland. Ze deed daar veel ervaring op met jongeren met autisme. ‘Ik merkte toen al dat het vaak makkelijker is om contact te krijgen als je met een cliënt ging tekenen. Mensen voelen zich vaak sowieso vrijer om met je te tekenen dan over gevoelens te praten. Daar komt het idee voor de test uit voort’, vertelt ze in De Gelderlander.
Na haar pensioen begon ze het wetenschappelijke onderzoek naar de test, onder bijna zeshonderd kinderen. Het resultaat: kinderen met autisme gaven minder vaak de beurt aan de ander en waren veel minder geneigd de tekening van iemand anders te helpen afmaken. Ze tekenen juist vaker eigen objecten dan de deelnemers zonder autisme. Ook accepteren ze minder vaak de inbreng van de ander: die negeren ze gewoon.
Autisme in Nederland
In Nederland hebben bijna 200.000 mensen autisme. Een van de belangrijkste kenmerken van autisme is het niet goed op de ander kunnen reageren: beperkte wederkerigheid. Dat is moeilijk objectief te meten.
Het wordt soms pas laat ontdekt, met name als ze normaal begaafd zijn en sociale regels kunnen leren en toepassen. In zulke gevallen blijven adequate zorg en ondersteuning uit, wat leidt tot allerlei problemen en minder welbevinden. Het kost de samenleving gemiddeld twee miljard euro per jaar.
