De enige fulltime professionele dinosaurusonderzoeker in Nederland, dat is paleontoloog Anne Schulp. Sinds 2013 is hij druk met het regelen van een dinosaurushal met een Tyrannosaurus rexvoor museum Naturalis. Vanaf 10 september is het skelet van ‘Trix’ te bewonderen. Dat wordt voor Naturalis wat de Nachtwacht is voor het Rijks.

Als ik in eerdere interviews lees hoe vaak jij op reis bent voor opgravingsonderzoek, denk ik: jouw vrouw is eigenlijk een alleenstaande moeder. “Tof dat je dat nu eens aan een man vraagt. Ik word altijd giftig als in interviews bijna alleen aan vrouwen wordt gevraagd hoe ze hun drukke baan met hun gezin combineren, maar mannen hebben ook weleens een gezin volgens mij. Bij ons is het soms jongleren, maar mijn vrouw en ik zijn allebei flexibel. Zij is huisarts. Sinds de ooievaar acht en vijf jaar geleden langs kwam, is veldwerk lastiger en zeg ik soms nee. De afgelopen tijd was hectisch, maar een opgraving in Winterswijk verviel, dat geeft lucht, en zo zijn er meer projecten die ik later weer oppak.”

Wat houdt jouw werk concreet in? “Ik ben als onderzoeker verbonden aan Naturalis. Ik doe vooral onderzoek naar dinosaurussporen om het verhaal van de dinosaurustijd completer te maken. Een pootafdruk is versteend gedrag, één voetafdruk vertelt dat daar op zeker moment zo’n dier heeft gelopen. Met internationale collega’s en vaak ook studenten zoek ik uit of er meer sporen zijn en wat dat betekent.

‘Aan de voet van onze eerste T. rex zat geen dino vast’

“Paleontologisch veldwerk is altijd een gok. Op zoek naar een T. rex voor Naturalis, vonden we drie jaar terug een voet waar geen dino aan vast zat. Je gaat uit nieuwsgierigheid zoeken, het is altijd uitproberen.

“Momenteel ben ik in deeltijd uitgeleend aan de afdeling Tentoonstellingsontwikkeling & productie om de nieuwe dinosauruszaal te ontwikkelen met een T. rex en een triceratops-project [vrijwilligers gaan vier triceratopsen prepareren terwijl het publiek toekijkt, red.]. Ik ben niet alleen betrokken bij opgravingen, maar kijk ook mee bij het prepareren – waarbij we onder andere ontbrekende botten met 3D-prints en afgietsels aanvullen – schrijf de teksten voor de tentoonstelling, maak mensen enthousiast om te doneren en begeleid onderzoek naar de vondsten.”

Wat is het leukst aan jouw werk? “Ik vind het interessant om als onderzoeker juist bij een museum te werken. Ik werk aan onderzoek, maar deel het verhaal dat voortkomt uit mijn werk en dat van vele anderen ook rechtstreeks met publiek. Via tentoonstellingen, via een live videoverslag van een opgraving, online gastlessen of door samen te werken met de collega’s van de educatieafdeling. Het is de combinatie van inhoudelijk werk en daarover mogen vertellen, die ik zo mooi vind. Zonder inhoudelijk werk heb je niets te vertellen, en inhoudelijk werk is leuker als je het kunt delen met veel mensen.”

“Het is ook heel leuk om die projecten met studenten te doen. Bij de T. rex heb ik veel samengewerkt met VU-studenten, bijvoorbeeld Pim Kaskes. Hij is een heel goede sedimentoloog. Hij kan de context van de botten duiden, terwijl ik meer in de botten zelf zit. [Lees elders in VU Magazine wat Kaskes ontdekte over T.rex Trix, red.] Bij de tentoonstelling heb ik filmpjes waarin die studenten vertellen. Dat is aardiger dan luisteren naar een oude meneer.”

‘Niet de fossielen zijn leuk, maar de verzameling en het verhaal erbij’

Voor heel veel jongetjes en ook meisjes is jouw werk een droombaan. Hoe begon het bij jou? “Bij mij begon het niet bij dinosaurussen, maar bij andere, kleinere fossielen. Ik vond weleens een slakje, schelpje of dingetje op vakantie en begon meer fossielen te zoeken, te verzamelen en erover te lezen. Niet de fossielen zelf zijn leuk, maar het geheel, het verhaal erbij: de enorme tijdschaal, hoe het allemaal gegaan is in de laatste half miljard jaar van de aardgeschiedenis en hoe dat fossiel naar boven kon komen.”

En toen? Paleontologie studeren? “Nee, er zijn maar heel weinig paleontologen, en het is moeilijk om aan de bak te komen. Het is een vak dat heel multidisciplinair is, met vooral biologie en geologie. Ik koos geologie omdat dat de leukste studie is met de leukste beroepsperspectieven. Wel deed ik een vrije afstudeerrichting met veel paleontologische vakken en twee onderzoeksstages. Daaruit kwamen artikelen voort en daarmee had ik opeens een flink pakket aan dinosaurusonderzoek. Toen is het balletje vrij hard gaan rollen. Ik leerde mensen kennen op congressen, vertelde over mijn veldwerk en toen mocht ik aanschuiven. Na een stage bij het Natuurhistorisch Museum Maastricht mocht ik blijven als conservator. Daar had ik bijna meteen het geluk dat er in Maastricht een mosasaurus werd gevonden. Op het onderzoek daarnaar ben ik gepromoveerd – aan de VU.”

‘Ik heb in Jemen sporen van elf langnekdino’s gekarteerd, mijn handen jeuken’

Heb je mooie herinneringen aan je studietijd? “Zeker. De faculteit was een leuke club met grote nadruk op veel en al snel zelfstandig veldwerk. Dan moest je zelf zorgen dat je op 7 juni ergens was, je kreeg luchtfoto’s mee en je moest terugkomen met een geologische kaart. Ik heb goede herinneringen aan Jan Smit en vooral ook Bert Boekschoten: hij is allang met emeritaat maar nog elke dag op de VU. Hij was een fijne docent, wat voor mij betekent dat hij veel ruimte liet voor eigen initiatief. Je deed niet alleen maar een klein dingetje in zijn eigen onderzoek. Toen er stukjes dinobot gevonden waren in Oman en het de vraag was of er meer was, mocht ik erheen op stage met zelf geregelde funding.”

Heb je met T. rex het hoogste bereikt, is al het andere minder spannend? “Nee hoor, als het gedonderjaag in Jemen voorbij is, wil ik daar heel graag verder. Ik heb er sporen van elf langnekdino’s gekarteerd, mijn handen jeuken. Het Arabisch schiereiland is sowieso nog relatief onontgonnen terrein. Die dinobotten in Oman, in mijn studietijd, waren de eerste dinobotten die er zijn gevonden! Het verhaal van de dinosaurussen is nog lang niet af.”

Expeditie T. rex: de documentaire

Een Nederlands verhaal van wereldformaat: dat is komst van Trix naar Naturalis. En het is voor een belangrijk deel een VU-verhaal. Dus mooi dat de documentaire Expeditie T. rex wordt uitgezonden op de 136ste verjaardag van de VU. 20 oktober, 20.30 uur, NPO 2