Leren op leeftijd is hip. Al meer dan 25 jaar biedt de VU onderwijs voor iedereen vanaf vijftig onder de noemer HOVO Amsterdam. De afgelopen jaren winnen de colleges aan populariteit en nemen steeds meer vijftigplussers (opnieuw) plaats in de collegebanken. VU Magazine vroeg drie VU-alumni die de cursus Persoonlijkheidsleer volgen hoe het is om terug te zijn op hun oude universiteit.

Van de Chaostheorie tot Impact van internet tot Fossielen en Facetten van de Griekse oudheid: het cursusprogramma van HOVO (Hoger Onderwijs Voor Ouderen) is van alle markten thuis. Interessant, vond Marja Arnold Bik. Zij studeerde van 1977 tot 1983 rechten aan de VU en wilde graag een nieuw vakgebied ontdekken. “Psychologie heeft mij altijd geboeid. Tijdens een van de alumnidagen van de rechtenfaculteit attendeerde een medealumnus mij op HOVO. Aanvankelijk begon ik met de zomercursus over gedragsbeïnvloeding. Later ben ik ook de voorjaarscursus gaan doen. Komende zomer staat Gezondheidspsychologie op de planning.”

Verrijking als mens

Arnold Bik (1959) werkt onder meer als secretaresse op een school voor moeilijk lerende kinderen, nadat ze eerder een loopbaan als bedrijfsjurist had. Ook heeft ze haar eigen bedrijf als notulist en werkt sinds enkele jaren als vrijwilliger bij een vereniging voor ouders die kinderen hebben met leer- en/of gedragsproblemen. Haar belangstelling voor psychologie ontstond tijdens haar werk, waar zij zich afvroeg waar die gedragsproblemen vandaan komen. De HOVO-cursus sluit naadloos aan op haar interesse. “Ik leer hoe je mensen positief kunt benaderen. En dat lokt positief gedrag uit. Op die manier is het voor mij een verrijking als mens in deze maatschappij.”

De cursus trekt volle zalen, mede dankzij docent Andreas Wismeijer: “Niet alleen de colleges zijn boeiend, maar deze docent weet de stof heel duidelijk over te brengen.” Ook medecursist Mieke Zwart (1959) schrijft het succes van de cursus toe aan de docent: “Hij raakt iedereen. Met de juiste combinatie van duidelijke uitleg, vertaling naar de praktijk in herkenbare situaties en een vleugje humor activeert hij iedere cursist.”

Zwart studeerde van 1997 tot 2000 Nederlandse taal- en letterkunde. Toen ze haar studie begon, was ze 38 en moeder van twee kinderen. Een behoorlijke uitdaging: “Ik heb mijn studie helaas niet afgemaakt.” Nu werkt ze als coach en organisatieadviseur. “Ik heb opnieuw bekeken waar mijn interesse ligt en hoe ik mijn kennis met betrekking tot mijn huidige vakgebieden en over mezelf kan vergroten. Een HOVO-cursus past uitstekend qua tijdbesteding, niveau en inhoud.”

Spanningsveld van belangen

Zwart kan de kennis de ze opdoet goed gebruiken in haar werk. “Een organisatie is niet meer dan een verzameling van mensen, daar ligt een uitdaging. Diepere kennis over het raadsel mens is voor mij een prachtige aanvulling als ik beweeg in dat spanningsveld van belangen. Ik begeleid bijvoorbeeld een ondernemingsraad waar leden persoonlijke gevoelens van de werkvloer kunnen meenemen in besluitvorming. Het is dan handig om meer te weten en te kunnen delen over waar die gevoelens vandaan komen.”

Veel cursisten komen terug bij HOVO. Neem bioloog Leonieke Boogaard (1957), die op de fiets vanuit Amstelveen naar de VU komt. Na een loopbaan als docent begeleidt ze nu vooral hoogbegaafde leerlingen, hun ouders en docenten. “Ik begon met de cursus Werken aan een promotievoorstel. Daarna heb ik Gezondheidspsychologie gedaan in een periode dat ik bezig was met een revalidatietraject. Vervolgens deed ik een zomercursus schrijven en dit jaar volg ik zowel de cursus Persoonlijkheidsleer als Licht op Chemie. Wat ik hieraan vooral inspirerend vond, is dat er twee vrouwen van boven de tachtig meededen. Zeker omdat scheikunde in hun tijd een echt mannenbolwerk was.” Dat is nog eens een leven lang leren.

> Kennismaken met HOVO? Kom dan naar de HOVO-voorjaarslezing De vele gezichten van compassie op 24 april.

> Bekijk het cursusaanbod van HOVO Amsterdam. De docent in dit artikel genoemd, Andreas Wismeijer geeft in juli een korte cursus bij HOVO over Gezondheidspsychologie.