‘Conformeer je wat meer’, krijgt rechtenalumnus Jeroen van Gelder soms te horen. Maar de regiodirecteur van ABN AMRO heeft zijn eigen stijl en is niet bang om tegen de stroom in te gaan. Dat levert hem veel energie op, betrokken medewerkers en goede resultaten. Wel levert zijn onconventionele aanpak soms ook weerstand op. 

Wat is er zo bijzonder aan jouw manier van leidinggeven? ‘Veel bedrijven zijn nog altijd hiërarchisch en focussen op cijfers. Mijn visie is juist: als je een commercieel doel hebt, focus je daar dan níét op. Focus op de houding en het gedrag dat nodig is om dat doel te behalen. Ik vraag collega’s nooit naar de voortgang van hun werk en leg nooit cijfers op tafel. Dat heeft helemaal geen zin. Je kunt goede resultaten niet afdwingen, ze komen voort uit het gedrag en de houding van de mensen zelf. Je kunt mensen alleen stimuleren het beste uit zichzelf te halen en dat doe je door ze maximaal het vertrouwen en de ruimte te geven. Daarom voer ik gesprekken altijd op basis van open vragen: ‘Hoe gaat het met je? Wat heb je nodig? Wat je wil doen? Hoe kan ik je het beste helpen?’ Voor deze manier van werken is vertrouwen de basis.’

Hoe creëer je dat vertrouwen? ‘Door elkaar goed te leren kennen. Nieuwe teams nodig ik altijd een dag bij mij thuis uit. Dan ontbijten we samen en ik vertel mijn levensverhaal. Dit gaat over wie ik ben en wat mij heeft gevormd. Het gaat over onderwerpen als mijn jeugd, mijn opvoeding, waar ik tegenaan loop in relaties en welke keuzes ik heb gemaakt in mijn leven. Uiteindelijk voelen de anderen zich dan ook vrij om dat te doen. Je bent dan zo een volle dag met elkaar in gesprek over heel persoonlijke onderwerpen. Hierdoor leer je elkaar echt kennen, je begrijpt elkaars gedrag beter en het zorgt voor een sterke vertrouwensband. Dat is van groot belang als je samen iets wilt bereiken.’

‘Ik geef vertrouwen als alles goed gaat, maar blijf ook achter iemand staan als iets niet gaat zoals verwacht’

Waarom werkt dat zo goed? ‘Als je mensen vertrouwen geeft, nemen ze vanzelf verantwoordelijkheid, ook dat is een wetmatigheid. Het is dan aan jou, je hebt het vertrouwen en de ruimte zonder dat je gecontroleerd wordt, dan is de enige mogelijkheid dat je verantwoordelijkheid neemt. Als iemand bij me komt met een nieuw idee is mijn antwoord dan ook altijd ‘doen’. Ik geef vertrouwen als alles goed gaat, maar blijf ook achter iemand staan als iets niet gaat zoals verwacht. Dat is het moment waarop een echte leider het verschil maakt.

‘Deze stijl past ook goed bij mijn persoonlijkheid: ik ben enthousiast, heb lef en vind het belangrijk goede relaties op te bouwen. Doordat ik mezelf kan blijven, geeft het werk me bakken energie.’

Hoe zie je de effecten van jouw aanpak terug in resultaten? ‘Ik ben verantwoordelijk voor Inkomen & Vermogen van de regio West, een van de drie regio’s van ABN AMRO in Nederland. Wij adviseren klanten op het gebied van inkomens- en vermogensvraagstukken. Elk jaar wordt de medewerkersbetrokkenheid bij ABN AMRO gemeten, en de teams waar ik onderdeel van ben, behoren tot de teams met de hoogste scores. Het is een wetmatigheid dat als mensen betrokken zijn bij het bedrijf waar ze werken klanten dit ook voelen en ervaren. Voor ons team geldt dat we de doelstellingen van dit jaar al ruim gehaald hebben.’

‘Het zijn respectvolle menselijke omgangsvormen, die je een hoop juridische problemen besparen’

Vertrouwen geven is mooi, maar wat als iemand niet goed presteert? ‘Dan vraag ik open hoe hij of zij zelf vindt dat het gaat en dan zeggen ze altijd uit zichzelf: “Eigenlijk niet zo goed.” Mensen zien het zelf ook als ze niet goed functioneren. Als je oprecht vraagt, krijg je eerlijke antwoorden. Dan kun je samen naar een oplossing zoeken. Onder mijn leiding zijn verschillende mensen vrijwillig gewisseld van functie of opgestapt. Het zijn respectvolle menselijke omgangsvormen, die je een hoop juridische problemen besparen.’

Op de VU ben je betrokken bij het programma The Boardroom, waarin 20 masterstudenten masterclasses krijgen van VU alumni. Wat wil jij de studenten meegeven? Universiteiten zijn net als banken hiërarchisch ingesteld en daar maak ik me zorgen over. Ik ben nauw betrokken bij de selectie van trainees voor ABN AMRO en het valt me op dat studenten vaak onvoldoende ontwikkeld zijn wat betreft hun emotionele intelligentie. Als we ze afwijzen na een selectiedag is dat nooit om hun IQ, maar om hun gebrek aan zelfreflectie of inlevingsvermogen in anderen. Met de vraag wat heeft je tot nu toe in je leven gevormd, kunnen echt maar weinig mensen goed uit de voeten. Of de vraag: waarom ben je hier? Antwoorden als “Omdat ik ambitie heb en me wil ontwikkelen”, zijn dan echt onvoldoende.

‘Universiteiten zouden daar meer aandacht aan moeten besteden, want het is zo belangrijk om te kunnen samenwerken. Een voorbeeld: dat je naar jouw mening te laat in een traject ergens bij betrokken bent, geeft misschien geen goed gevoel, maar zegt niets over de kwaliteit van de gemaakte plannen in het traject. De vraag is, stap je over je eigen schaduw heen of ga je op basis van emotionele gronden de inhoud torpederen?

‘Veel mensen conformeren zich uit angst om hun baan te verliezen. Ik niet’

‘Mijn doel met de masterclass is iets los te maken bij de studenten. Ik heb ze, net als ik doe met nieuwe teams, allemaal uitgenodigd en we hebben allemaal ons persoonlijke verhaal gedeeld. De studenten reageerden heel positief en ik weet zeker dat deze avond ze gaat helpen bij het samenwerken in de teams. Het is de basis van het onderwerp wat we ook tijdens de masterclass begin februari gaan bespreken, vertrouwen is iets wat je alleen kunt geven.’

Hoe reageren je collega’s op jouw manier van werken? ‘De mensen waar ik verantwoordelijk voor ben, zijn er blij mee, maar de mensen naast en boven mij niet altijd. Ik krijg weleens te horen dat ik me meer moet conformeren. Ik vind het belangrijk om mezelf te blijven, ik ben immers aangenomen om wie ik ben. Diversiteit gaat niet alleen over mannen versus vrouwen of verschillende culturele achtergronden. Het gaat ook over verschillende persoonlijkheden.

‘Tijdens dialogen kan ik een kritische houding aannemen, nooit op de persoon, wel nadrukkelijk op de inhoud. In een sector en organisatie die krimpt en waar reorganisaties zich in rap tempo opvolgen, ontstaat een zekere mate van angst. Veel mensen gaan zich dan als vanzelf conformeren en passen zich aan om hun baan te behouden. Dit helpt ons niet, sterker nog, het duwt ons weg van de noodzakelijke verandering, is mijn overtuiging.

Hoe ga je met die wrijving om? ‘Ik zal nooit een genomen besluit ondermijnen, maar zolang het besluit nog niet genomen is, voer ik de dialoog waar nodig op het scherpst van de snede, dit heeft de bank en de financiële sector ook nodig.

‘Ik ben ook een vechter, dat heb ik van mijn moeder. Van mijn vader heb ik juist die zachte, empatische kant. Zo verenig ik twee schijnbare contrasten: mijn manier van werken is zacht, maar ik sta er wel voor.

‘Ik heb mijn collega’s net verteld dat ik overweeg om binnenkort te stoppen’

‘Sommige collega’s conformeren zich zoals gezegd, uit angst hun baan te verliezen, maar daar ben ik niet bang voor. Voor mij is mijn baan niet alles. Ik werk bijvoorbeeld ook zelden ‘s avonds of in het weekend. Ook maak ik me niet druk om mijn maatschappelijke positie, dat geeft veel vrijheid.’

Heb je wel toekomstplannen? ‘Ik heb mijn collega’s net verteld dat ik overweeg om binnenkort te stoppen. Mijn plan is al mijn spullen te verkopen en met mijn vriendin de rest van mijn leven te gaan reizen. Al tien jaar loop ik rond met dit plan, en inmiddels heb ik genoeg reserves om de stap te kunnen zetten.’

Maar het gaat juist zo lekker! ‘Het gaat inderdaad lekker en ik zou zo nog jaren met plezier door kunnen gaan. Ook is het leven kort en terwijl je in je routine van het werk zit, glipt de tijd uit je handen. Vraag me wat ik een paar weken terug op mijn werk deed, en ik zou het niet meer weten. Van mijn reizen herinner ik me nog elke dag: al reizend leef je intenser. Ik verlang ernaar het leven ten volle te benutten, te absorberen. Het is een behoorlijke stap en hij leidt nu ook tot gesprekken over toch nog een mogelijk job. Ik sta voor een belangrijke keuze, doe ik nog één klus? Ik weet het nog niet, maar één ding is zeker, over maximaal drie jaar ga ik de wijde wereld in.’

Jeroen van Gelder (1977) houdt niet van cv’s, vandaar dat het hier ontbreekt. Wil je meer weten over Jeroen en zijn werk, of een keer met hem afspreken? Bel hem: 06-13101166.