Als coördinerend adviseur Openbare Orde en Veiligheid schuift Bas ter Luun (34) regelmatig aan bij de Amsterdamse burgemeester Eberhard van der Laan, om ingewikkelde casussen van vergunningaanvragers te bespreken. ‘De dossiers waar ik aan werk, worden vaak genoemd in de media.’

Wat houdt jouw werk bij de gemeente Amsterdam in? “Mijn focus ligt op het screenen van de integriteit van vergunningaanvragers volgens de Wet Bibob (de Wet Bibob is een bestuursrechtelijk middel dat – preventief – kan worden ingezet bij bijvoorbeeld misbruik van een vergunning, red.). Stel, een horecaondernemer wil zich vestigen in de stad, dan kunnen daar risico’s aan verbonden zijn. Iemand heeft bijvoorbeeld geld verdiend met drugshandel en wil dat vermogen gebruiken om een nieuwe onderneming te financieren. Het is mijn job te voorkomen dat de gemeente aan zulke personen vergunningen afgeeft. Want het is niet de bedoeling dat er zaken in de stad worden gefinancierd met geld dat afkomstig is uit de misdaad.”

‘Het is niet de bedoeling dat er zaken in de stad worden gefinancierd met misdaadgeld’

Hoe ga je dat tegen? “Met een team van zes personen train ik medewerkers bij stadsdeelkantoren die te maken hebben met vergunningaanvragers. Doel hiervan is dat verdachte aanvragen bij ons worden gemeld zodat wij extra onderzoek kunnen doen. Ik coach ze en leer ze juridische vaardigheden en onderzoek te doen naar de ondernemer, zijn zakelijke relaties en financiële constructies. Sinds drie jaar coördineer ik het advieswerk en de trainingen ook, alles inplannen, contact houden met managers en het stroomlijnen van processen. Daardoor heb ik een goed overzicht wat er speelt en duik dagelijks in ingewikkelde dossiers om collega’s te adviseren.”

Komt dat vaak voor, dat er twijfels zijn vergunningaanvragen? “Zeker, op jaarbasis zijn er zo’n 40 dossiers die extra onderzoek vergen. Wij pakken dit integraal aan met samenwerkingspartners als het OM, de politie en de Belastingdienst. We zitten met elkaar aan tafel en wisselen informatie – uiteraard binnen de kaders van de Privacywet – uit om samen criminaliteit aan te pakken en tot acties te komen. Dat werkt goed, want bij twijfel over een malafide ondernemer, beschikt de Belastingdienst over zijn geldstromen, de politie heeft observaties van een wijkagent en de gemeente weet welke vergunningen er zijn verleend. Je krijgt daardoor een compleet beeld. Maar er blijven soms heel moeilijke dossiers tussen zitten. Een lastige casus leg ik ook geregeld voor aan de burgemeester.”

Burgemeester Eberhard van de Laan heeft ook een juridische achtergrond. Leuke sparringpartner? “Heel leuk. Ik moet me altijd goed voorbereiden, hij denkt altijd aan iets waar ik zelf nog niet aan had gedacht.”

Zijn jullie on first name base? “Nee, ik spreek hem aan met burgemeester.”

Welk misverstand bestaat er volgens jou over gemeenteambtenaren? “Helaas bestaat het idee dat het saai is. Maar dat is het niet. De dossiers waar ik aan werk, worden vaak genoemd in de krant, of het komt op AT5. Het is allemaal best spannend. Laatst was er geschoten op een coffeeshop. Als gemeenteambtenaar moet je daar onmiddellijk iets mee doen: alle informatie rond de zaak tot je nemen, de burgemeester adviseren de coffeeshop wel of niet te sluiten en intussen overleggen met de afdeling communicatie, want de pers belt non-stop en wil antwoord op vragen. Ik bevind me midden in het publieke debat waarin ik razendsnel moet schakelen en tegelijkertijd rekening moet houden met veel mensen en belangen.”

‘De pers belt non-stop en wil antwoord op vragen’

Wat vind je moeilijk in je werk? “Vaak spelen er veel belangen, waardoor het lang duurt om veranderingen door te voeren. Dan moet je geduld hebben in zo’n ambtelijke molen waar veel mensen ergens iets van vinden. Het is een consensuscultuur, beetje polderen. Het hoort erbij, maar kan soms wel frustrerend zijn.

Is de studie Criminologie een nuttige basis voor deze baan? “Ik heb veel gehad aan de juridische vakken, bestuursrecht en strafrecht. Tijdens mijn opleiding maakte ik theoretisch kennis met de ontwikkelingspsychologie en hoe mensen in de criminaliteit terecht komen. Deze inzichten gebruikt de gemeente nu in de Top 600 aanpak, voor plegers van High Impact Crime (overvallen, woninginbraak, etc.). En de theorie rondom integrale aanpak, daar heb ik in de praktijk dagelijks mee te maken.”

Past dit werk bij je? “De combinatie van politiek, bestuurlijke componenten en concrete oplossingen bedenken voor problemen rondom criminaliteit, dat boeit me ontzettend en dat vind ik hier terug. Misschien dat ik in de toekomst internationaler werk zou willen doen; gemeenten in het buitenland adviseren of voor Europol werken, maar voorlopig zit ik hier heel goed.”